Drewnojady Kołatkowate
Kołatek Domowy (Anobium punktatum)

Kołatek Domowy (Anobium punktatum)

Występowanie

Kołatek występuje w większej części Europy, i stąd też rozprzestrzenił z pomocą ludzi do Australii, Afryki Południowej, Nowej Zelandii i Ameryki Północnej. Jego ulubionym terenem są góry w północnowschodnich regionach Polski. Jest o jeden z groźniejszych szkodników zagrażającym starym drewnianym konstrukcjom, budynkom i zabytkom.

Rozwój Szkodnika

Samica Kołatka pojedynczo lub kupkami składa jaja w ilości od 30 do 60 sztuk między szparami drewna lub w szparach powstałych w drewnie. Jaja mają kształt kulisty, z jednej strony wyciągnięte są w ostry dzióbek.
Tuż po wylęgnięciu larwa Kołatka Domowego drąży w drewnie chodniki (Ścieżki), niszcząc drewno. Larwa tego owada przepoczwarza się w marcu lub kwietniu.

Chrząszcze kołatka domowego żyją około miesiąca po przepoczwarzenia. Kopuluje on na przedmiotach stanowiących materiał wylęgowy. Larwy owada w zależności od wilgotności i temperatury legną się po 15 do 23 dni. Larwa po wylęgnięciu drąży chodnik, głownie na długości słoi rocznych w drewnie wczesnym, jeśli jest to drewno z gatunków iglastych. W przypadku drewna drzew liściastych nie obserwuje się takiej nieprawidłowości. Chodnik, na początku ma szerokość 1/3 mm, ale powiększa się w miarę wzrostu larw. Całe żerowisko zasypane jest mączką drzewną oraz kałem. Końcowy sektor chodnika jest pustawy i jest kolebka poczwarkową. Chrząszcze kołatka domowego wychodzą z drewna przez otwory o średnicy 0,7 – 2,2 mm. Temperatura potrzebna do odpowiedniego przekształcenia się larwy wynosi od 20 do 23 stopni Celsjusza.

Żerowanie Szkodnika

Kołatek domowy rozwija się przeważnie w martwym drewnie drzew liściastych i iglastych. Niszczy drewniane elementy budowli oraz wyroby z drewna. Atakuje zdrowe, jak i drewno stare. Opada najczęściej drewno użytkowane nie krócej niż 4-7 lat, aczkolwiek rozwija się także w drewnie użytkowanym krócej.

Występuje masowo, przede wszystkim w pomieszczeniach nakrytych dachem, rzadziej na otwartej przestrzeni, ponieważ larwy tego gatunku wykazują dużą wrażliwość na działanie zimowych temperatur. Giną w temperaturze od -16 stopni Celsjusza. Szkodniki pojawiają się od kwietnia do końca sierpnia.

Kołatek – Profilaktyka

Najlepszym sposobem zabezpieczenia drewna jest nasycenie go długodziałającymi środkami owado- i grzybobójczymi. Drewniane elementy budowlane zabezpiecza się pokostem rozcieńczonym, benzyną lakową, terpentyną, farbami gruntującymi oraz farbami lub emaliami olejnymi. Poszczególne warstwy należy nakładać po całkowitym wyschnięciu poprzednich warstw. W przypadku surowego, lub obrobionego ciesielsko drewna można również zastosować preparaty zabezpieczające przed grzybami i owadami.